Metodologia eraginkorrak eta hezkuntza-barrikuntza

“EBI sareko ikastetxeetan, euren kabuz pentsatzen dakien pertsonak hezitzen doguz.”

Barrikuntza pedagogikoa eta metodologia eraginkorrak funtsezko ardatz dira Eleizbarrutiko ikastetxeen ereduan. Hain zuzen be, hezkuntza-sare hau hezkuntza-eredu bihurtu da Bizkaia osoan ez ezik, Euskadin, munduko punta-puntako ikaskuntza-eredu eta egitarauan sartu izan diralako, hainbat kasutan aitzindari izanik. Heziketa akademiko eta pertsonal ahalik eta osoena jadeste aldera, ikasleei ezinbesteko bitarteko guztiak eskuratzea da guzti horienhelburua.

Hona hemen, bitarteko, metodologia eraginkor eta hezkuntza-ikuspuntu horreetako batzuk: Ulermen-egitasmoetan oinarritutako ikaskuntza, Visible Thinking, Harvardeko Unibertsitateko ‘Project Zero’ lan-galdeak garatutako ulermenerako irakaskuntzaren esparrua; konfiantzaren pedagogia edo Singapur matematika-metodoa.

Baina Eleizbarrutiko ikastetxeen sarean, hezkuntza ohitura eta trebetasun multzo batetik harago doa. EBI sarean, hezkuntza pentsamentu-ikuskera da eta hori kritiko eta gogoetatsu izaten dakien ikasleengan agertzen da.

Howard Gardner psikologo, ikertzaile eta Harvardeko Unibertsitateko irakasleak garatutako adimen anizkunen teorian oinarritzen da pentsamentu-eredua. Hezkuntza-alkarte osoak onartutako teoria horren arabera, pertsona guztiek jaiotean garapen maila desbardinetan dagozan zortzi adimen-mota dabez gitxienez.

Ulermen-egitasmoetan oinarritutako ikaskuntza

EBI sareko hainbat ikastetxe eta ikastolatan hezkuntzarako ezinbestekoa dan bitartekoa da. Pentsamentuaren kultura eta ikaslea hausnartzera bultzatzea da hezkuntza-estrategia hau aurrera eroateko oinarria.

Hezkuntza-metodologia honen eraginkortasuna frogatuta dago. Gelan egitasmoen bidez lan egiteak jakintzagai edo irakasgaiak era linealean ikastea saihesten dau. Horren ordez, topiko edo gai orokorretatik abiatzen diran zeharkako egitasmoek barne hartuko dabez ikaskuntzarako ezinbestekoak diran jakintzak.

Harvardeko Unibertsitateko ‘Project Zero’ lan-taldeak eratutako ulermenerako irakaskuntza hezkuntza-esparrutik sortzen da eredu hau eta azken urteotan horretan prestatu izan gara Eleizbarrutiko ikastetxeok. Amerikar unibertsitate honetako adituek metodologiaren ezarpenaren etenbako jarraipena egiten dabe ikastetxe eta ikastola bakotxean.

Egitasmo bakotxaren hasieran, ikasleak hausnarketa egiten dau, burua zabaldu eta jakin-mina bizteko. Apurka-apurka, ikasleek euren kabuz ikasiko dabe.

Metodologia honek ulermen eta pentsamentua sustatzeko hainbat bitarteko darabil, esate baterako, pentsamentu-ohitura eta trebetasunak edo buru-mapak (Visible Thinking).

"Egitasmoetan oinarritutako ikaskuntza ezinbesteko bidea da ikasleen ulermena finkatzeko."

Visible Thinking

Ageriko pentsamentua, hezkuntza guztiz desbardin planteatzen dauan korrontea da: “zer” ikasi galdetu ordez, “zertarako” eta “zelan” ikasi galdetzen da, trebetasunetan sakonduz, gehiago eta hobeto pentsatzeko.

Abiapuntuan, pentsamentu-trebetasunak garatzen ditu ikasleengan, erabagiak hartzen eta ideiak argudiatzen irakatsiz: era bateko eta besteko ikuspuntuak kontuan hartu; nabaritasunez arrazoitu; loturak egin; konplexutasuna antzeman; funtsezkoa antzeman eta ondorioak atera; azalpenak eratu; egoerak objektibotasunetik azaldu eta jakin-mina biztu.

Konfiantzaren pedagogia.

Ume guztiek erritmo bera dabe? Guztiek, konfiantza bera? Burujabetza bera? Erantzuna argia da: Ez. Haur bakoitzak garapen jakin bat dau bere bizitza pertsonalean.

Konfiantzaren pedagogia hezkuntza-eredua oinarri batzuetatik abiatzen da mutiko eta neskato bakoitzaren erritmo biologikoak, konfiantza eta segurtasuna –konfiantza bere buruarengan eta hezitzaileengan-, ikasturtera, espaziora, ikaskideengana… egokitzea lantzeko. Azken batean, mutiko eta neskato bakoitzak bere izaeraren arabera jokatu daiala bilatzen da. Konfiantzaren pedagogiaren oinarriak haurtzaroko senetatik (bildurra, atxikimendua, lotsa,…) lantzen dira eta umeengan autonomia, jakin-mina, sentsazino eta pentsamentuak, ekintzarako nahia, konfiantza eta, azkenik, arrakasta bizteko prozesua ezartzen dabe.